ที่ผ่านมา มีหลายครั้งที่เราเคยตรวจพบสัญญาณคลื่นวิทยุจากห้วงอวกาศที่ไกลแสนไกล ซึ่งต้นตอของสัญญาณเหล่านั้นก็ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่ามันเกิดจากอะไรกันแน่ นักวิทยาศาสตร์บางคนเชื่อว่ามันอาจจะเป็นการประทุของพลังงานในห้วงอวกาศบางอย่างก่อให้เกิดเป็นสัญญาณคลื่นวิทยุ อย่างเช่น การชนกันของดาวนิวตรอน ปรากฏการณ์บลิตซาร์ หลุมดำ ฯลฯ ในขณะที่อีกส่วนหนึ่งเชื่อว่ามันอาจจะเป็นสัญญาณลึกลับจากมนุษย์ต่างดาวก็ได้!
น่าเสียดายที่เทคโนโลยีของเรายังไม่ก้าวหน้าพอที่จะสามารถหาคำตอบให้กับคำถามดังกล่าวนี้ได้ ด้วยเหตุนี้นักวิทยาศาสตร์จึงพยายามเร่งพัฒนากล้องโทรทรรศน์วิทยุให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อในวันหนึ่งที่เราได้รับสัญญาณลึกลับจากห้วงอวกาศอันไกลโพ้นอีกครั้ง เราจะได้ตรวจสอบมันได้ว่าสัญญาณนั้นมันคืออะไรกันแน่
แต่ถ้าหากการสร้างกล้องโทรทรรศน์บนโลกยังไม่ตอบโจทย์ขึ้นมา บางทีการเปลี่ยนไปสร้างกล้องบนดาวดวงอื่นอาจจะเวิร์คกว่าก็ได้ และด้วยไอเดียสุดแปลกแหวกแนวนี้เอง ทำให้องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติสหรัฐฯ หรือนาซา (NASA) เริ่มมีการวางแผนสร้างกล้องโทรทรรศน์วิทยุขนาดยักษ์บนดวงจันทร์ขึ้น!
เมื่อไม่นานมานี้ นาซามีแผนการจะสร้างกล้องโทรทรรศน์วิทยุแบบมีจานรวมสัญญาณขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะ โดยใช้แอ่งหลุมขนาดใหญ่บนดวงจันทร์ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางถึง 1 กิโลเมตรเป็นองค์ประกอบหลักในการทำจานรับคลื่น โค่นแชมป์เก่าอย่างกล้องโทรทรรศน์วิทยุ FAST ในมณฑลกุ้ยโจว ประเทศจีน ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 500 เมตรไปแบบขาดลอย
กล้องโทรทรรศน์บนแอ่งหลุมดวงจันทร์นี้มีชื่อแบบตรงตัวว่า “Lunar Crater Radio Telescope” หรือเรียกย่อๆ ว่า LCRT ตามแผนแล้ว กล้องโทรทรรศน์นี้จะถูกออกแบบมาให้สามารถรับคลื่นสัญญาณวิทยุที่มีความยาวสูงกว่าปกติได้ ซึ่งนี่นับว่าเป็นคุณสมบัติพิเศษที่กล้องโทรทรรศน์บนโลกไม่สามารถทำได้ เนื่องจากชั้นบรรยากาศของโลกจะสะท้อนคลื่นสัญญาณที่มีความยาวมากกว่า 10 เมตรออกไป ทำให้เราตรวจจับคลื่นประเภทนี้ไม่ได้จากบนโลก
ไม่อยากจะคิดเลยว่าก่อนหน้านี้เราพลาดสัญญาณพิเศษเหล่านี้ไปมากมายแค่ไหน แต่ด้วยกล้องโทรทรรศน์บนดวงจันทร์นี้ เราจะสามารถหาข้อมูลและเข้าใจการทำงานของจักรวาลได้มากขึ้น นอกจากนี้กล้องโทรทรรศน์ดังกล่าวยังตั้งอยู่อีกด้านหนึ่งของดวงจันทร์ที่หันหน้าออกจากโลก ทำให้เราเหมือนมีดวงจันทร์ทั้งดวงเป็นเกราะป้องกันสัญญาณและคลื่นวิทยุต่างๆ จากบนโลก ไม่ให้รบกวนการทำงานของกล้องโทรทรรศน์ดังกล่าวนี้
และเมื่อเล็งเห็นถึงข้อดีในการสร้างกล้องโทรทรรศน์นอกโลกแล้ว ต่อมาก็เป็นขั้นตอนในการสร้าง ทีมงานของนาซาได้วางแผนเอาไว้ว่าจะมีการคัดเลือกแอ่งหลุมดวงจันทร์ที่มีขนาดพอเหมาะ หรือราวๆ 3-5 กิโลเมตร หลังจากนั้นเราก็จะส่งหุ่นยนต์ขึ้นไปบนอวกาศ เพื่อเอาตาข่ายที่ทอจากสายรับคลื่นวิทยุไปคลุมไว้บนหลุม โดยตรงกลางของตาข่ายนั้นจะมีอุปกรณ์รวมสัญญาณห้อยอยู่ด้วย เพียงเท่านี้เราก็จะได้จานรับสัญญาณขนาดใหญ่ที่สุดในระบบสุริยะที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางถึง 1 กิโลเมตรกันแล้ว
โครงการดังกล่าวนี้ได้ถูกเสนอไปยังรัฐบาลสหรัฐฯ และได้รับการอนุมัติงบประมาณมาเรียบร้อยแล้ว เหลือก็แต่พัฒนากล้องต้นแบบให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นและเริ่มดำเนินการสร้างเท่านั้น ซึ่งนี่นับว่าเป็นก้าวแรกสู่การค้นพบครั้งใหม่ของมวลมนุษยชาติ แต่ในอนาคตเราจะได้ค้นพบอะไรบ้างนั้นก็ต้องติดตามดูกันต่อไปนะคะ
และนี่ก็คือแผนการสร้างกล้องโทรทรรศน์บนแอ่งหลุมบนดวงจันทร์ที่จะช่วยให้เราสามารถตรวจคลื่นสัญญาณจากนอกโลกได้มากขึ้น เราจะได้สามารถหาคำตอบที่มาของสัญญาณลึกลับจากห้วงอวกาศได้ และไม่แน่ว่าถ้าหากมนุษย์ต่างดาวมีอยู่จริง เราอาจจะมีโอกาสพบเจอพวกเขาหลังจากนี้ก็เป็นได้
หลังจากนี้ไป ถ้าหากโครงการนี้มีความก้าวหน้าเพิ่มเติมอย่างไร พวกเรา eduHUB จะขอนำข่าวสารมาอัพเดทให้เพื่อนๆ ได้อ่านกันอีกครั้งนะคะ และถ้าหากใครชื่นชอบบทความสาระดีดีอย่างนี้ ก็อย่าลืมกดติดตามช่องและกดกระดิ่งแจ้งเตือนช่อง eduHUB ไว้ เพื่อจะได้ไม่พลาดคลิปใหม่ๆ ของพวกเราด้วยนะคะ