ซูเปอร์โนวา หนึ่งในการระเบิดที่มีพลังงานมากที่สุดเท่าที่มวลมนุษย์เรารู้จัก โดยปรากฏให้เห็นเป็นแสงสว่างวาบเป็นชั่วครู่ก่อนที่จะจางหายไปในอวกาศอันมืดมิด ซึ่งที่ผ่านมาเราก็เคยเห็นข่าวการค้นพบปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวามาแล้วหลายครั้ง และแต่ละครั้งก็ปลดปล่อยพลังงานมหาศาลออกมาอย่างน่าตื่นตะลึง แต่เมื่อเร็วๆ นี้ ทีมนักดาราศาสตร์ได้รายงานการค้นพบปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวาที่ยิ่งใหญ่ที่สุด มีความสว่างเจิดจ้ามากที่สุด และระเบิดพลังงานออกมามากที่สุดในประวัติศาสตร์อีกด้วย แต่รายละเอียดจะเป็นอย่างไรนั้นต้องไปติดตามดูกันค่ะ
การค้นพบครั้งนี้เกิดขึ้นในรัฐฮาวาย โดยกลุ่มนักดาราศาสตร์จากหลากหลายสถาบันในสหรัฐฯ ได้มารวมตัวกันเพื่อศึกษาปรากฏการณ์บนห้วงอวกาศ และในที่สุดพวกเขาก็ได้ค้นพบการระเบิดซูเปอร์โนวาครั้งยิ่งใหญ่ผ่านกล้องโทรทรรศน์พานอรามาและระบบ Pan-STARRS ซึ่งเป็นระบบสำรวจท้องฟ้าแบบตอบสนองเร็วที่หอดูดาวฮาเลกาลา รัฐฮาวาย
การระเบิดซูเปอร์โนวาครั้งนี้เกิดจากการสิ้นอายุขัยของดาวฤกษ์มวลยิ่งยวด (supermassive star) ที่อยู่ห่างออกไปจากโลก 4.5 ล้านปีแสง ก่อให้เกิดเป็นแสงสว่างเจิดจ้าที่สุดและได้ปลดปล่อยพลังงานออกมามากที่สุดเท่าที่มนุษย์โลกอย่างเราๆ เคยเห็นและเคยบันทึกไว้ โดยพลังงานที่ว่านี้สูงกว่าพลังงานที่ดวงอาทิตย์ปล่อยออกมาทั้งหมดชั่วชีวิตของมันถึง 10 เท่า
รายงานการค้นพบซูเปอร์โนวาครั้งมหึมานี้ถูกตีพิมพ์ลงในวารสาร Nature Astronomy วารสารวิชาการเกี่ยวกับดาราศาสตร์ธรรมชาติ โดยทีมนักดาราศาสตร์ได้ตั้งชื่อให้ปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวาครั้งนี้ว่า SN2016aps และสาเหตุที่มีชื่อเช่นนี้ก็เพราะว่าอันที่จริงแล้วการระเบิดซูเปอร์โนวานี้ถูกค้นพบครั้งแรกในปี 2016 แต่การระเบิดครั้งนี้นอกจากจะสว่างและรุนแรงที่สุดแล้ว มันยังกินเวลายาวนานที่สุดอีกด้วย ทำให้ทีมนักดาราศาสตร์สามารถเฝ้าดูและศึกษามันอย่างต่อเนื่องนานหลายปีก่อนจะรายงานออกมาให้สาธารณชนได้รับทราบ ผิดกับการระเบิดซูเปอร์โนวาอื่นๆ ที่มักกินเวลาแค่ไม่กี่เดือน
สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะว่า เมื่อดาวฤกษ์สิ้นอายุขัยแล้วมันจะไม่ระเบิดทันที แต่จะปล่อยสสารอย่างก๊าซออกมาครึ่งหนึ่งก่อน ขั้นตอนนี้จะกินเวลาประมาณ 10 ปี โดยก๊าซเหล่านั้นจะยังคงหุ้มอยู่รอบๆ ดวงดาว และเมื่อมันระเบิด แรงระเบิดจะไปกระแทกเข้ากับชั้นก๊าซในอัตราความเร็วสูงถึง 4,600 กิโลเมตรต่อวินาที ก่อให้เกิดเป็นการระเบิดครั้งใหญ่ที่กินเวลาต่อเนื่องยาวนาน
ทั้งนี้ จากการพิจารณาลักษณะและคุณสมบัติของมัน ปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวาที่เกิดขึ้นก็ยังดูผิดแปลกไปจากการระเบิดซูเปอร์โนวาทั่วไป ทำให้ทีมนักดาราศาสตร์คาดว่าบางทีมันอาจจะไม่ได้เกิดขึ้นจากการสิ้นอายุขัยของดาวฤกษ์ 1 ดวง ตามหลักการถือกำเนิดของซูเปอร์โนวาทั่วไปก็ได้ แต่อาจจะเกิดจากดาวฤกษ์มวลยิ่งยวด 2 ดวงชนกัน ทำให้มวลรวมของดาวฤกษ์ทั้งสูงกว่าดวงอาทิตย์ประมาณ 50-100 เท่า ก่อนที่ดาวทั้งสองจะเกิดระเบิด กลายเป็นปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวาที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์เช่นที่เราเห็นอยู่นี่
อย่างไรก็ตาม ทีมนักดาราศาสตร์ก็ยังคงต้องศึกษาหาข้อมูลเกี่ยวกับปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวา SN2016aps นี้กันต่อไป ไม่แน่ว่าเมื่อเราสามารถไขปริศนาของมันได้หมดแล้ว มันอาจนำไปสู่ความเข้าใจเรื่องการถือกำเนิดของเอกภพต่อไปก็เป็นได้
โดยรวมแล้ว ปรากฏการณ์ซูเปอร์โนวา SN2016aps เป็นการระเบิดซูเปอร์โนวาครั้งใหญ่ที่สุดเท่าที่มนุษย์เราเคยเห็นและบันทึกไว้ และถึงแม้ว่าสาเหตุการถือกำเนิดของมันยังคงไม่แน่ชัด แต่คาดว่าน่าจะเกิดการดาวฤกษ์มวลยิ่งยวด 2 ดวงชนกัน มันการปลดปล่อยก๊าซออกมาห่อหุ้มดาว ก่อนที่จะเกิดการระเบิดครั้งใหญ่ ทำให้ระเบิดซูเปอร์โนวาครั้งนี้มีความรุนแรงและกินเวลายาวนานต่างจากซูเปอร์โนวาครั้งอื่นๆ
แล้วท่านผู้ชมทุกท่านล่ะคะมีความคิดเห็นอย่างไรกันบ้าง คิดว่าสาเหตุการระเบิดครั้งนี้จะเป็นไปอย่างที่ทีมนักดาราศาสตร์คาดการณ์ไว้หรือไม่ หรืออันที่จริงแล้วการระเบิดที่ยิ่งใหญ่และปลดปล่อยพลังงานได้มากขนาดนี้จะเกิดจากสาเหตุอื่นกันแน่ สุดท้ายนี้ ถ้าหากใครชื่นชอบบทความสาระดีดีอย่างนี้ ก็อย่าลืมกดติดตามและกดกระดิ่งช่อง eduHUB กันด้วยนะคะ